Onderzoek naar:
Omkeerbare erfelijkheid” van immuuncellen bij Long COVID

“In dit onderzoek wordt een specifiek patroon onderzocht van ontstekingseiwitten in het bloed en dysregulatie van immuuncellen bij Long COVID

“COVID-19 kan leiden tot veranderingen in de manier waarop genen van immuuncellen werken, zonder dat de onderliggende DNA-sequentie zelf verandert. Meer inzicht in deze veranderingen kunnen leiden tot nieuwe behandelingen voor Long COVID patiënten.”

Hoofdonderzoeker Dr. Michiel Warlé,
Radboud UMC

Over dit onderzoek

In het begin van 2020 bevond het Bernhoven ziekenhuis (Uden) zich in het epicentrum van de COVID-19 uitbraak in Nederland. In deze periode werd een studie gestart met 203 deelnemende patiënten die thuis of in het ziekenhuis waren hersteld van de acute verschijnselen van COVID-19. Een groot deel van deze patiënten bleek 24 maanden na de acute COVID-19-infectie ernstige langdurige COVID-symptomen te ervaren. Daarnaast bleken deze symptomen samen te hangen met enkele specifieke ontstekingsmarkers die al sinds de acute infectie verhoogd waren in het bloedplasma. Dit vraagt om nader onderzoek.

De huidige studie gaat in een deel van de patiënten verder dan eerdere onderzoeken door zich te richten op de verstoring van het immuunsysteem met specifieke aandacht voor de rol van monocyten (een bepaald type witte bloedcellen). Wij stellen de vraag of patiënten met aanhoudende Long COVID klachten unieke ontstekingsprofielen in het bloedplasma hebben en verstoringen in de functie van monocyten vertonen. Specifiek focussen we op epigenetische veranderingen in monocyten ofwel omkeerbare aanpassingen in de wijze waarop cellen hun genetische informatie gebruiken.

Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen of er een verband bestaat tussen immuundysregulatie en klinische symptomen bij Long COVID patiënten tot 3 jaar na de infectie. Uit onze bovengenoemde groep van 203 patiënten selecteren we zowel de controlegroep (volledig hersteld van COVID-19) als de patiëntengroep met ernstige Long COVID klachten. Omdat deze deelnemers relatief vaak een ziekenhuisbehandeling hebben ondergaan, nemen we ook nog een derde groep op: patiënten met ernstige Long COVID klachten uit een ander onderzoek van ons consortium (o.l.v. Merel Hellemons in het Erasmus MC). Deze patiënten hebben géén ziekenhuisbehandeling ondergaan en verschillen mogelijk van de patiënten die Long COVID hebben ontwikkeld na een ziekenhuisbehandeling.

In deze studie gaan we 3 jaar na de initiële infectie opnieuw de Long COVID-symptomen evalueren. Daarnaast gaan we onderzoeken of patiënten met ernstige Long COVID symptomen zich onderscheiden van patiënten die volledig hersteld zijn van COVID-19 op basis van:

1)       Het patroon van ontstekingseiwitten in het bloedplasma.

2)     Dysregulatie van immuuncellen: Ons onderzoek concentreert zich op veranderingen in de samenstelling en werking van immuuncellen, in het bijzonder monocyten, en de epigenetische aanpassingen die deze cellen ondergaan. Deze aanpassingen kunnen de genexpressie wijzigen zonder de onderliggende DNA-sequentie te veranderen. Dit kan een sleutelrol spelen in hoe het lichaam op langere termijn reageert op de COVID infectie. Deze veranderingen kunnen een rol spelen bij patiënten met Long COVID-symptomen.

Deze diepgaande analyses van het immuunsysteem van patiënten met en zonder Long COVID klachten, hebben de potentie om nieuwe wegen voor behandeling en herstel te ontsluiten.

Leden van het onderzoeksteam

Radboud UMC

Dr. Michiel Warlé – Vaatchirurg

Prof. Dr. Dick Thijssen – Cardiovasculaire fysiologie

Prof. Dr. Niels Riksen – Vasculaire geneeskunde

MUMC+

Dr. Sander van Kuijk – Klinische epidemioloog

Dr. Leonard Wee – Clinical Data Scientist

Dr. Chahinda Ghossein – Cardiologie

Dr. Bas van Bussel – Internist/intensivist

Erasmus MC

Dr. Merel Hellemons – longarts

Bernhoven ziekenhuis

Dr. André van Petersen – vaatchirurg