Over dit onderzoek

Er is een grote en groeiende groep mensen met Long COVID, die langdurige klachten houdt na een corona infectie, met uiteenlopende symptomen zoals extreme vermoeidheid na inspanning, pijnklachten en hersenmist. De oorzaak van al deze symptomen is nog onduidelijk, wat de ontwikkeling van diagnostische tests en behandelingen van Long COVID belemmert. Een van de theorieën over de oorzaak van Long COVID is auto-immuniteit, waarbij de afweer niet (alleen) de ziekteverwekker herkent en aanvalt, maar ook het eigen lichaam. Tot dusver ontbrak echter het bewijs dat auto-immuniteit een causale rol speelt bij Long COVID symptomen.

Door een samenwerking van artsen en onderzoekers van verschillende universitair medisch centra in Nederland hebben we nu kunnen aantonen dat auto-immuniteit direct Long COVID symptomen kan veroorzaken. Auto-immuniteit wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van antistoffen die gericht zijn tegen het eigen lichaam, zogenaamde auto-antistoffen. Het overbrengen van (auto-)antistoffen van Long COVID patiënten naar muizen veroorzaakte bij de geïnjecteerde muizen soortgelijke symptomen, zoals vermoeidheid en pijn. Weefselkleuringen van deze muizen laten zien dat de auto-antistoffen onder andere binden aan cellen in het zenuwstelsel. Ons verdere onderzoek heeft door gebruik van een zeer grote screening meerdere lichaamseigen eiwitten kunnen identificeren waartegen de auto-antistoffen van Long COVID patiënten gericht zijn.

Het doel van dit onderzoek is om erachter te komen hoe de geïdentificeerde auto-antistoffen Long COVID symptomen veroorzaken. Auto-antistoffen veroorzaken namelijk niet per definitie ziekte. Ook gezonde mensen produceren antistoffen die gericht zijn tegen het eigen lichaam. Of een auto-antistof ziekte veroorzaakt, is niet alleen afhankelijk van binding aan lichaamseigen eiwitten, maar hangt ook af van de structuur van de antistof zelf. Met name suikerstructuren op de “staart” van een antistof bepalen hoe sterk de afweerreactie is die de antistof veroorzaakt.

In ons eerdere onderzoek hebben we ontdekt dat sommige mensen tijdens een corona-infectie antistoffen tegen het virus produceren met een staart met sterk afwijkende suikerstructuren, die extreme afweerreacties veroorzaken. Onze hypothese is dat in Long COVID patiënten dezelfde afwijkende suikers ook worden geplaatst op auto-antistoffen. Om dit te achterhalen zullen we eerst de precieze suikerstructuur bepalen van de auto-antistoffen van ons cohort Long COVID patiënten. Vervolgens kunnen we bepalen hoe deze afwijkende suikerstructuur ziekte veroorzaakt in verschillende cellen en weefsels, door eerst te achterhalen hoe afweercellen precies geactiveerd worden, en vervolgens te bepalen hoe de afweercellen schade veroorzaken aan skeletspieren, bloedplaatjes en endotheel en het zenuwstelsel.

Deze experimenten zullen helpen in het begrijpen van de onderliggende mechanismen van Long COVID. Tevens kunnen de geïdentificeerde auto-antistoffen, met name in combinatie met de specifieke suikerstructuur, mogelijk dienen als bio-marker voor de ziekte, waarmee zowel (objectieve) diagnostiek als remissie van de ziekte bepaald kan worden. Ook zal dit project leiden tot de opzet van in vitro-modellen die in de toekomst gebruikt kunnen worden voor het testen van kandidaat medicijnen.